واحدمددکاری بیمارستان روانپزشکی شفادرحال حاضربا هفت نفر کارشناس مددکاری اجتماعی در حوزه فعالیت می نماید .
خدمات مددکاری اجتماعی در بیمارستان روانپزشکی شفا در چهار مرحله ( پذیرش ، طول مدت بستری ، ترخیص و پس از ترخیص برای بیماران در چهار چوب اهداف تیمی که در قالب ارزیابی ، درمان آمادگی برای بازگشت به خانواده وجامعه پی گیری می باشد ، انجام می شود .
1- خدمات مدد کاری در مرحله پذیرش
الف: آشنایی با خانواده بیمار و دریافت اطلاعات نسبتاً کاملی از وضعیت اجتماعی ، اقتصادی، فرهنگی بیمار و خانوادهاش، بویژه، دریافت نشانی کامل محل زندگی و شماره تلفن تماس جهت پیگیریهای بعدی
ب: ارائه تخفیف جهت ویزیت و خدمات سرپایی به بیماران نیازمند با هدف جلوگیری از عود مجدد بیماری به سبب عدم مراجعه مرتب به علت نداشتن توان پرداخت هزینهها.
دراین مرحله که به لحاظ اهداف تیمی در مرکز درمانی ، مرحله ارزیابی می باشد ، مددکار اجتماعی در این مرحله با استفاده از کار ابزارهای مشاهده و مصاحبه با بیمار و اعضای خانواده اش و مطالعه پرونده و اسناد بیماری اطلاعاتی را بدست می آورد که به مددکار اجتماعی و اعضاء تیم توانبخشی روانی کمک میکند تا تصویر روشن و واضحی از بیمار و خانواده اش داشته باشد که در فهم و درک موقعیت بیمار و خانواده اش بسیار حائز اهمیت است از جمله این اطلاعات می تواند این باشد که :
- بیمار کیست و چه بیماری دارد
- خانواده بیمارکیست ؟ از چه پایگاه فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی برخوردار است ؟
- آیا سابقه بیمار روانی در خانواده وجود داشته یا خیر ؟
- علل و ریشه بیماری در چیست ؟
- این بیماری چه اثری بر روی بیمار ، خانواده واجتماعی گذارده است ؟
- آیا بیمار حرفه تخصصی دارد یا خیر ؟
- بیمار دارای چه انگیزه ها ، استعدادها و علایقی است ؟
2- خدمات مدد کاری در طول مدت بستری
دراین مرحله فعالیت مددکار به صورت تیمی می باشد و در این راستا ، روانپزشک ، روانشناس بالینی وپرستار برنامه ای مدون و منظم را اجرا می نماید .
لذا حضور مددکار در بخش های درمانی و آموزشی به موجب نقش های ذیل ضرورت می یابد .
الف: مددکاری اجتماعی به عنوان رابط بیمار:
مددکاری در بسیاری از موارد که خانواده ، بیمارش را طرد نموده با متدها و شیوههای خاص مددکاری بین آنان ارتباط برقرار میکند و موجب بازگشت بیمار و پذیرش وی توسط خانواده میشود.
ب: مددکار اجتماعی به عنوان رابط بیمار و تیم درمانی:
مددکار اجتماعی با تکیه بر اصل پذیرش مدد جو و فردیت قائل شدن برای وی، ارتباطی فراتر از سایر اعضاء تیم با بیمار برقرار نموده و در پیگیری مسائل اجتماعی – درمانیاش به تیم درمان یاری میرساند. همچنین با اطلاع از شرایط خانوادگی بیمار و گزارش آن به سایر اعضاء تیم درمان در درمان مشکلات روانی بیمار با اعضای تیم مساعدت میکند.
ج: مددکار اجتماعی به عنوان رابط خانواده بیمار و تیم درمانی:
با توجه به آنکه بیشترین ارتباط با خانواده بیمار را مددکار اجتماعی عهده دار است، بنابراین رابط خانواده بیمار و تیم درمانی در خصوص مشکلات و توانمندیهای خانواده، مددکار اجتماعی میباشد.
د: مددکار اجتماعی به عنوان رابط بیمار: بیمارستان و مراجع قانونی و قضایی:
بسیاری از بیمارانی که در این بیمارستان بستری میشوند دارای مشکلات قضایی و قانونی میباشند. شماری از آنان به نامههایی از دادگستری بستری شدهاند و برای تضمین آنان منع قانونی صادر شده است. پیگیری تمام این مسائل و برقراری ارتباط بین نظرات این مراجع و پزشک معالج تیم بر عهده مددکار اجتماعی است.
پیگیری مسائل بیمهای بیماران، پیگیری و ارتباط با سازمان بهزیستی در خصوص بیمارانی که از آن مرکز ارجاع میشوند نیز بر عهده مددکار میباشد.
3- خدمات مددکاری در مرحله ترخیص
این مرحله که در واقع همان مرحله بازگشت بیمار به خانواده و جامعه می باشد ضمن انجام فعالیتهایی از قبیل :
الف- هماهنگی با خانواده بیمار جهت مراجعه به بیمارستان و ترخیص بیمار
ب- هماهنگی جهت تحویل بیماران به خانواده با آمبولانس، در مورد بیمارانی که خانواده جهت ترخیص بیمار به بیمارستان مراجعه نمیکند.
ج- هماهنگی جهت اعزام بیمار با مأمورین بیمارستان به شهرستان محل زندگی بیمار با توجه به عدم مراجعه خانوادهها جهت ترخیص
د- اقدام و هماهنگی جهت تحویل پذیرش بیماران مجهول المکان، مجهول الهویه به سرپرست و فاقد سرپرست به سازمان بهزیستی.
مددکار اجتماعی در این مرحله ، ضمن آماده کردن بیمار برای بازگشت به خانواده و شروع زندگی اجتماعی به اعضاء خانواده نیز آموزش می دهد که چگونه با بیمار روانی برخورد نمایند ، افراد خانواده باید درک کنند که او بیمار است و نباید مورد آزار و بی احترامی قرار گیرد .
4- خدمات مددکاری پس از ترخیص
اجرای طرح کشوری بازدید منزل و پیگیری پس از ترخیص Home visit این برنامه با هدف جلوگیری از عود مجدد بیماری با حمایت از بیمار و خانوادهاش صورت میپذیرد در این طرح آن دسته از بیماران که شرایط ذیل را دارا باشند تحت پوشش و حمایت قرار می گیرند ، اعضای تیم بازدید کننده : پزشک عمومی ، روانشناس بالینی ، روان پرستار و مددکار اجتماعی می باشد .
شرایط بیماران برای استفاده از طرح بازدید منزل عبارتند از :
ساکن بودن در شهر
عدم رتبه به اعتیاد
موافقت خانواده و ارائه
تنها زندگی نکردن بیمار در خانه
مبتلا بودن به یکی از سه بیماری اسکینروفزنی، اسکینرو افکتیو و یا اختلال خلقی دو قطبی
مددکار اجتماعی در مرحله پی گیری ، نسبت به حمایت مادی و معنوی از بیماران و خانواده آنان اقدام می نماید ، زیرا بعضی از بیماران قادر به انجام کار نیستند و منبع درآمدی نیز ندارند و می بایست تحت پوشش موسسات حمایتی قرار گیرند . این حمایت از خانواده ها ، این امکان را به آنها می دهد که در امر مراقبت از بیمار خود غفلت و سهل انگاری نکنند .
واحد مددکاری مرکز در تمامی ایام هفته بجز در روزهای تعطیل در وقت اداری آماده ارائه خدمات به مددجویان گرامی می باشد *